Η ΠΑΛΙΑ ΚΡΗΤΗ Η Κρήτη όπως πλέον δεν υπάρχει ξαναζωντανεύει μέσα από σπάνιο φωτογραφικό υλικό. Οι φωτογραφίες που σας παρουσιάζουμε έχουν να κάνουν με την ζωή στην Κρήτη με τις εργασίες της, με το γνέσιμο του μαλλιού, το κούρεμα των προβάτων, την ενασχόληση με τα ζώα. Οι αγροτικές δουλειές, το φούρνισμα του ψωμιού, με εργόχειρα από αξίες νοικοκυρές αλλά και τον γάμο, με εκδηλώσεις και γλέντια, με το διάβασμα μίας εφημερίδας, το καφενείο, αλλά και η ζωή στην πόλη, το παιχνίδι των παιδιών, το χορό και τη χαρά και πολλά ακόμα. Αυτή είναι η Κρήτη όπως ήταν παλιά. Μέσα από το φωτογραφικό μας αυτό λεύκωμα, σας παρουσιάζουμε στιγμιότυπα μίας Κρήτης που φαντάζει τόσο μακρινή πλέον. Η Κρήτη άλλαξε, αλλά οι μνήμες πρέπει να διαφυλαχθούν όπως και τα ήθη και τα έθιμα και οι παραδόσεις της. Όπως και σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας, έτσι και στη Κρήτη επικρατούν τοπικά ήθη και έθιμα. Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις, διαφέρουν από χωριό σε χωριό. Όλα αυτά τα ήθη και έθιμα αποτελούν ένα αρμονικό πάζλ που δίνει έναν ξεχωριστό χαρακτήρα. Μέσα από αυτό το φωτογραφικό δεκασέλιδο αφιέρωμα θα προσπαθήσουμε να σας γνωρίσουμε την Κρήτη μιας άλλης εποχής. Πρέπει να σημειωθεί ότι στη Κρήτη γίνονται χιλιάδες πανηγύρια σε κάθε γωνιά της, οι Θρησκευτικές γιορτές είναι ένα ξεχωριστό κομμάτι στη Κρήτη και γιορτάζονται με ιδιαιτερότητα. Σας ευχόμαστε ένα απολαυστικό ταξίδι στον χρόνο. THE OLD CRETE Crete as it no longer exists comes alive again through rare photographic material. The photos we present to you have to do with life in Crete with its work, with wool spinning, sheep shearing, dealing with animals. The farm work, the baking of bread, with manual labor from housewives, but also the wedding, with events and feasts, with reading a newspaper, the coffee shop, but also life in the city, children's play, dancing and joy and many more. This is Crete as it used to be. Through this photo album, we present you snapshots of a Crete that seems so far away now. Crete has changed, but memories must be preserved as well as its customs and traditions. As in all regions of Greece, local customs and traditions prevail in Crete. In fact, in many cases, they differ from village to village. All these manners and customs form a harmonious puzzle that gives a distinct character. Through this ten-page photographic tribute we will try to introduce you to the Crete of another era. It should be noted that in Crete there are thousands of festivals in every corner, religious holidays are a special part of Crete and are celebrated with particularity. We wish you an enjoyable journey through time.

ΚΡΗΤΗ Στα τέλη του 19ου αιώνα η Κρήτη ήταν ένας χώρος μεγάλων ανακατατάξεων και αλλαγών. Μετά από πολύχρονη κατοχή το νησί εισερχόταν σε μια νέα περίοδο με την κήρυξη της Κρητικής Αυτονομίας και τη σύσταση της Κρητικής Πολιτείας. Το μεγάλο αυτό φωτογραφικό αρχείο «αφηγείται» με ένα μοναδικό τρόπο τα ιστορικά και όχι μόνο γεγονότα της Κρήτης και οι φωτογραφίες του αποτελούν αξιόλογα και σημαντικά τεκμήρια για την εποχή και την κατάσταση που επικρατούσε στην Κρήτη στο γύρισμα του αιώνα. CRETE At the end of the 19th century Crete was a place of great rearrangements and changes. After many years of occupation, the island entered a new period with the declaration of Cretan Autonomy and the establishment of the Cretan State. This large photographic archive "narrates" in a unique way the historical and not only events of Crete and its photographs are valuable and important evidence for the era and the situation that prevailed in Crete at the turn of the century.

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ Φωτογραφίες στην Κρήτη μιας άλλης εποχής: Η χαμένη ομορφιά του παρελθόντος Μπορεί να είναι ένα ταξίδι στον χρόνο, μια καταγραφή μιας στιγμής που διαφεύγει από τη φυγή του χρόνου. Αλλά η αξία μιας παλαιάς φωτογραφίας, λήθη του χρόνου, προκαλεί ένα ιδιαίτερο αίσθημα νοσταλγίας και αναστολής. Μια φωτογραφία λοιπόν αλλά όχι με το κινητό… TIME TRAVEL Photos in Crete of another era: The lost beauty of the past It can be a journey through time, a record of a moment that escapes the flight of time. But the value of an old photograph, oblivion of time, evokes a special feeling of nostalgia and inhibition. So a photo but not with the mobile phone...

ΚΡΗΤΗ ΜΙΑ ΑΛΛΗΣ ΕΠΟΧΗΣ Στην Κρήτη μιας άλλης εποχής. Μας αρέσουν οι αρχειακές φωτογραφίες. Μας αρέσει αυτό το ταξίδι στο χώρο και το χρόνο. Είναι πάντα απολαυστικό και διδακτικό. Σαν να ξεφυλλίζεις τις σελίδες της ίδιας της Ιστορίας. Η εικόνες αυτές είναι από την Κρήτη εποχών που μοιάζουν πια πολύ μακρινές και όμως με στοιχεία που ανακαλούν αναμνήσεις ακόμα και σε μας. Όπως για παράδειγμα τα μπουκάλια με τη ρακή που έως πρότινος είχαν - και ενδεχομένως έχουν ακόμη - καφενεία στα χωριά... Τα οποία έριχναν με το ειδικό τους στόμιο ακριβώς την ποσότητα ρακής που χρειαζόταν. Όσο για τον Κρητικό της εποχής, απολαμβάνει το κρασάκι του με μια απίστευτη πόζα, με ενδυμασία φυσικά της εποχής, το κλασικό σαρίκι. Φυσικά τότε δεν υπήρχε ούτε φόρος στη ρακή, ούτε φόρος στο κρασί! CRETE OF ANOTHER ERA In the Crete of another era. We love archival photos. We love this journey through space and time. It is always enjoyable and educational. As if flipping through the pages of History itself. These images are from Crete of times that seem very distant now and yet with elements that bring back memories even for us. Like, for example, the bottles of raki that until recently had - and possibly still have - coffee shops in the villages... Which poured with their special spout exactly the amount of raki that was needed. As for the Cretan of the time, he enjoys his wine in an incredible pose, wearing of course the clothing of the time, the classic sariki. Of course, then there was no tax on raki, nor tax on wine!

ΜΝΗΜΕΣ Μνήμες από την Κρήτη μιας άλλης εποχής, πιο ρομαντικής, σίγουρα πιο αυθεντικής μα και πιο δύσκολες της Κρητικής καθημερινότητας, με ανθρώπους του μόχθου. Μια εποχή δύσκολη, μέσα στη φτώχεια, μα με ανθρώπους μαθημένους να είναι ολιγαρκείς. Αρκετές νοικοκυρές στις πολιτείες, αλλά πιο πολλές φυσικά στα χωριά, διέθεταν εκείνη την εποχή ραπτομηχανές για να ράβουν τα ρούχα τους οι ίδιες και πολλές φορές και της οικογένειας και κυρίως του “ασθενούς φύλου”, ή για επιδιορθώσεις. Είχαν μάθει από τις μανάδες τους ή από μόνες τους, την τέχνη της ράφτρας και έτσι εξοικονομούσαν χρήματα μα και έφτιαχναν όπως τα ‘θέλανε τα ρούχα τους. Μάλιστα διέθεταν και πατρόν και ό,τι άλλο βοήθημα χρειαζόταν και κυκλοφορούσαν, μερικά περιοδικά επίσης, με συμβουλές ραφής ενδυμάτων, τη μόδα ή το κέντημα. MEMORIES Memories from Crete of another era, more romantic, certainly more authentic but also more difficult of Cretan everyday life, with hard working people. A difficult time, in poverty, but with people taught to be oligarchs. Several housewives in the states, but more of course in the villages, had sewing machines at that time to sew their own clothes and many times also the clothes of the family and mainly of the "weaker sex", or for repairs. They had learned from their mothers or by themselves, the art of tailoring and thus saved money and made their clothes as they wanted. In fact, they also had patterns and all the other help needed and circulated, some magazines too, with advice on sewing clothes, fashion or embroidery.

ΕΜΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΜΑΣΤΟΡΕΣ Μια Κρήτη με πλανόδιους εμπόρους, και μάστορες κι άλλα επαγγέλματα που σήμερα χάνονται ή σπανίζουν. Αξίζει να αναφέρουμε ένα πλανόδιο πωλητής, που συχνά περνούσε από τα χωριά, ήταν αυτός που διαλαλούσε: «Καραμπάσι – δαφνόλαδο», ένα είδος δηλαδή βοτανολόγου, αφού το προϊόν του αγοραζόταν για θεραπευτικούς σκοπούς. Και οι δυο ονομασίες αφορούσαν το ίδιο απόσταγμα, που παραγόταν από τα δαφνόφυλλα και κανονικά ήταν γνωστό σαν καραμπάσι. Το πουλούσε σε πολύ μικρά γυάλινα μπουκαλάκια ή και χύμα. Και ήταν χρήσιμο για τον κοιλόπονο, που έπρεπε να στάξεις λίγες σταγόνες στο πόσιμο νερό ή για να αφήνεις δυο σταγόνες σε δόντι χαλασμένο που σε πονούσε και το καραμπάσι, “ισχυρότατο παρασκεύασμα” -το διαλούσε κι έτσι- τελείωνε μαζί με το δόντι και ο πόνος. Καθώς επισης και πολλά αλλά επαγγέλματα που δεν υπάρχουν πια όπως Ο ραπτομηχανικός, Ο ακονιστής, Ο παγωτατζής, Οι χαμάληδες, Ο γαλατάς, Ο παγοπώλης, Ο εφημεριδοπώλης, και πάρα πολλοί ακόμα. MERCHANTS AND CRAFTSMEN A Crete with itinerant merchants, and craftsmen and other professions that today are lost or rare. It is worth mentioning an itinerant seller, who often passed through the villages, he was the one who preached: "Karabassi - bay oil", a kind of botanist, since his product was bought for therapeutic purposes. Both names referred to the same spirit, which was produced from bay leaves and was normally known as karabasi. He sold it in very small glass bottles or in bulk. And it was useful for colic pain, you had to put a few drops in the drinking water or to leave two drops on a damaged tooth that hurt and the carabasi, "a very powerful preparation" - he dissolved it like that - ended with the tooth and the pain. As well as many professions that no longer exist such as the tailor, the sharpener, the ice cream maker, the milkman, the milkman, the ice seller, the newspaper seller, and many more.

ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΚΡΗΤΗ Γη ευλογημένη, µε ανθρώπους αυθεντικούς. Μινωικά παλάτια που χτίστηκαν πριν από τρεισήμισι χιλιάδες χρόνια, βυζαντινοί ναοί, βενετσιάνικα και τούρκικα φρούρια, πεντακάθαρες δαντελωτές παραλίες, αλλά και χιονοσκέπαστες βουνοκορφές µε ύψος 2.500 µέτρα, ∆άση από κυπαρίσσια και βελανιδιές, εξωτικά φοινικοδάση δίπλα σε όμορφες ακρογιαλιές, εύφορες πεδιάδες µε ώριμά τσαμπιά σταφύλια να χρυσίζουν κάθε καλοκαίρι, λόφοι µε χιλιάδες ελαιόδεντρα που τα φύλλα τους µοιάζουν σαν τρικυμισμένη θάλασσα στο φύσημά του ανέμου. Αλλά και υπερσύγχρονα πλέον τουριστικά θέρετρα που προσφέρουν φιλοξενία και διασκέδαση, µέρα και νύχτα, σε εκατοµµύρια επισκέπτες… Λίγα µέρη στον κόσμο δεν έχουν να ζηλέψουν κάτι από αυτό το εκπληκτικό µμωσαϊκό παράδοσης, φυσικής ομορφιάς και ιστορίας της Κρήτης: του νησιού µε τον αρχαιότερο ευρωπαϊκό πολιτισμό. BLESSED CRETE Blessed land, with authentic people. Minoan palaces built three and a half thousand years ago, Byzantine temples, Venetian and Turkish fortresses, crystal clear lacy beaches, but also snow-capped mountain peaks with a height of 2,500 meters, Cypress and oak forests, exotic palm groves next to beautiful beaches, fertile plains with ripe tea come on grapes turn golden every summer, hills with thousands of olive trees whose leaves look like a raging sea in the wind. But also, state-of-the-art tourist resorts that offer hospitality and entertainment, day and night, to millions of visitors... Few places in the world do not have something to envy from this amazing mosaic of tradition, natural beauty and history of Crete: the island with the oldest European culture.

ΙΣΤΟΡΙΑ Η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και το πέμπτο μεγαλύτερο στη Μεσόγειο. Μεγαλύτερη πόλη της είναι το Ηράκλειο. Χωρίζεται σε τέσσερις νομούς: Ηρακλείου, Χανίων, Λασιθίου και Ρεθύμνου. Η Κρήτη έχει μήκος 250 χλμ. γι’ αυτό και πολλές φορές ξεγελά τον επισκέπτη, που συχνά χάνει την αίσθηση ότι βρίσκεται σε νησί. Κάθε χρόνο γίνεται πόλος έλξης για εκατοµµύρια τουρίστες, που καταφθάνουν εδώ για να απολαύσουν την ομορφιά της, τη φιλοξενία των κατοίκων της, τον καλό καιρό και τις καθαρές θάλασσες. Και δεν είναι τυχαίο πως τα τελευταία χρόνια άνθρωποι από όλο τον κόσμο που επισκέφθηκαν την Κρήτη αποφάσισαν να την κάνουν σπίτι τους, αφού εδώ βρήκαν το ιδανικό καταφύγιο όπου µπορούν να ηρεμήσουν, να διασκεδάσουν και να γευτούν απολαύσεις που για τους περισσότερους ανθρώπους αποτελούν άπιαστο όνειρο… Στην Κρήτη από περίπου το 3000 π.Χ. έως το 1400 π.Χ. άκμασε ένας από τους πρώτους πολιτισμούς της Ευρώπης το θαύμα του Μινωικού Πολιτισμού και το αρχαιότερο αρχιτεκτονικό µμνημείο στην Ευρώπη: το παλάτι της Κνωσού. Από τότε και μέχρι σήμερα η Κρήτη αποτέλεσε το «µήλον της Έριδος» για όλες τις ευρωπαϊκές αυτοκρατορίες, Οι Κρητικοί αναγκάστηκαν να πολεμούν για την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους σχεδόν σε όλη τη μακραίωνη ιστορία τους. Όμως, ως ικανοί πολεμιστές και ανεξάρτητοι από τη φύση τους, κατόρθωσαν, παρά τις αντιξοότητες, να γίνουν σύμβολο της ελευθερίας και να διατηρήσουν αναλλοίωτη τη μακραίωνη παράδοσή τους. HISTORY Crete is the largest island in Greece and the fifth largest in the Mediterranean. Its largest city is Heraklion. It is divided into four prefectures: Heraklion, Chania, Lasithi and Rethymno. Crete is 250 km long, which is why it often deceives the visitor, who often loses the feeling of being on an island. Every year it becomes an attraction for millions of tourists, who arrive here to enjoy its beauty, the hospitality of its inhabitants, the good weather and the clear seas. And it is no coincidence that in recent years people from all over the world who have visited Crete have decided to make it their home, since here they have found the ideal refuge where they can relax, have fun and enjoy pleasures that for most people are an elusive dream... In Crete from about 3000 BC. to 1400 BC flourished one of Europe's first civilizations, the wonder of the Minoan Civilization and the oldest architectural monument in Europe: the palace of Knossos. Since then and until today, Crete has been the "bullet of strife" for all European empires, the Cretans were forced to fight for their freedom and independence almost throughout their centuries-long history. But, as skilled warriors and independent by nature, they managed, despite adversity, to become a symbol of freedom and to keep their centuries-old tradition unchanged.

Η ΨΥΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Όταν βρεθείς στην Κρήτη, αντιλαμβάνεσαι αμέσως ότι αυτός ο τόπος έχει αληθινή ψυχή, είναι ζωντανός οργανισμός που σταδιακά σε µμαγεύει. Μια ατίθαση ψυχή που πηγάζει από την όμορφη φύση, τα αγνά προϊόντα της, τη μακραίωνη, πολυτάραχη ιστορία, αλλά, κατά κύριο λόγο, από τους αυθόρμητους ανθρώπους της που ανά πάσα στιγμή είναι έτοιμοι να σε καλοδεχτούν στο σπίτι τους και να σε φιλέψουν. Η Κρήτη παραμένει ταυτόχρονα καλά κρυµµένο µμυστικό και τόπος ανοιχτός για να τον εξερευνήσεις. Όπου κι αν βρεθεί κάποιος στο νησί, υπάρχουν ατέλειωτες διαφορετικές διαδρομές που µπορεί να ακολουθήσει για να το γνωρίσει καλύτερα. Καθεμιά από αυτές επιφυλάσσει διαφορετικές εκπλήξεις και εικόνες που εναλλάσσονται διαρκώς. Το σίγουρο πάντως είναι πως η Κρήτη διαθέτει τέτοια ποικιλομορφία, που ακόμη και ο πιο απαιτητικός επισκέπτης δύσκολα δεν θα εντυπωσιαστεί. Μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι που διηγούνται µε το δικό τους µμοναδικό τρόπο την πολυτάραχη πορεία του νησιού διαμέσου των αιώνων. Και δεκάδες χωριά ακολουθούν το δικό τους τρόπο ζωής διαφυλάσσοντας την παράδοση, τη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμά του τόπου τους THE SOUL OF CRETE When you find yourself in Crete, you immediately realize that this place has a real soul, it is a living organism that gradually enchants you. An unruly soul that springs from its beautiful nature, its pure products, its long, turbulent history, but, above all, from its spontaneous people who are ready at any moment to welcome you into their home and kiss you. Crete remains both a well-kept secret and a place open to explore. Wherever one finds himself on the island, there are endless different routes he can follow to get to know it better. Each of them holds different surprises and constantly changing images. What is certain, however, is that Crete has such diversity that even the most demanding visitor will hardly fail to be impressed. Museums and archaeological sites that narrate in their own unique way the turbulent course of the island through the centuries. And dozens of villages follow their own way of life preserving the tradition, language, manners and customs of their place

ΚΡΗΤΕΣ Η ΚΡΗΤΙΚΟΙ Κρητικοί: οι θεματοφύλακες της παράδοσης Οι Κρητικοί είναι πραγματικά αξιοθαύμαστοι. Σε πείσμα των αντιξοοτήτων πενήντα αιώνων, έμαθαν να διατηρούν αναλλοίωτα τα εθνικά χαρακτηριστικά και την καθαρή γλώσσα τους: ανδρεία ανάμεικτη µε αίσθημά ανεξαρτησίας, ευφυΐα ζωηρή, φλογερή φαντασία, γλώσσα γεμάτη εικόνες, αυθόρμητη και ανεπιτήδευτη, αγάπη για κάθε μορφής περιπέτεια, ακατανίκητη ορµή ελευθερίας. Μια χώρα εύκαρπη, που έχει γεννήσει και συνεχίζει να γεννά τους πιο άξιους ανθρώπους στη δηµοκρατία, στις επιστήµες, στα γράµµατα… Η κουλτούρα και ο χαρακτήρας των ανθρώπων της Κρήτης είναι πολύ ιδιαίτερα. Επηρεασμένοι από τους διαφορετικούς κατακτητές στην πορεία της ιστορίας τους, οι Κρητικοί είναι πολυδιάστατοι και εντυπωσιάζουν πάντα τους επισκέπτες τους. Φιλόξενοι, χαρούμενοι, δυναμικοί, παραδοσιακοί, αλλά και σύγχρονοι, θα σας ξεναγήσουν µε χαρά και περηφάνια στον τόπο τους, θα σας παροτρύνουν να δοκιμάσετε όλα τα (πραγµατικά πάρα πολλά…) τοπικά προϊόντα και θα σας διηγηθούν ιστορίες και µύθους για το νησί τους. Όλοι µας λίγο πολύ έτυχε να ακούσουμε για την κρητική λεβεντιά, την ντομπροσύνη, την ευθύτητα και τη φιλοξενία. Την περηφάνια, την ιδιομορφία, αλλά και την ανθεκτικότητα στο χρόνο αυτού του τόσο ζωντανού και ιδιαίτερου νησιωτικού κοµµατιού του ελληνισμού. Όταν όμως τα βιώσεις άμεσά, αντιλαμβάνεσαι αμέσως πως όσο περισσότερο βρίσκεσαι σε αυτόν τον τόπο, τόσο περισσότερο σε µαγνητίζει και θέλει να σε κρατήσει κοντά του. CRETES OR CRETANS Cretans: the guardians of tradition Cretans are truly admirable. In spite of the adversities of fifty centuries, they learned to preserve unaltered their national characteristics and their pure language: bravery mixed with a feeling of independence, lively intelligence, fiery imagination, language full of images, spontaneous and unpretentious, love of every form of adventure, irresistible urge for freedom. A fruitful country, which has given birth and continues to give birth to the most worthy people in democracy, in the sciences, in letters... The culture and character of the people of Crete are very special. Influenced by different conquerors in the course of their history, the Cretans are multidimensional and always impress their visitors. Welcoming, happy, dynamic, traditional, but also modern, they will guide you with joy and pride in their place, encourage you to try all the (really too many...) local products and tell you stories and myths about their island. All of us more or less happened to hear about Cretan levity, kindness, straightness and hospitality. The pride, the originality, but also the durability over time of this very lively and special island piece of Hellenism. But when you experience them directly, you immediately realize that the longer you are in this place, the more it magnetizes you and wants to keep you close to it.