ΤΟ ΙΕΡΟ ΒΟΥΝΟ ΓΙΟΥΧΤΑΣ Ο Γιούχτας είναι το βουνό που χαρακτηρίζεται από την ομορφιά του φυσικού του τοπίου και την αρχαιολογική του αξία. Το Ιερό Βουνό δεσπόζει βόρεια των κοιλάδων του κεντρικού νομού Ηρακλείου, δυτικά από το καταπράσινο Συλαμιανό φαράγγι και δυτικά από την κοιλάδα του Γιόφυρου ποταμού, κοντά στις Άνω Αρχάνες. Όλα είναι ορατά όταν βρεθεί κανείς στην κορυφή του, που φτάνει τα 811 μ. Το ανθρωπόμορφο σχέδιο του βουνού (αν το κοιτάξει κανείς από τη βορειοδυτική του πλευρά) έδωσε τροφή στους θρύλους. Σύμφωνα με τη μυθολογία, στο Γιούχτα βρίσκεται ο τάφος του Δία. Μάλιστα και η ονομασία του επηρεάστηκε από τις μυθολογικές αναφορές, αφού ο Γιούχτας αποτελεί παραφθορά του Λατινικού Jupiter, που σημαίνει Δίας. Ο Γιούχτας κατείχε ιδιαίτερη θέση στην καρδιά των Μινωιτών, αφού ήταν το πρώτο βουνό που έβλεπαν όταν πλησίαζαν με τα καράβια τους τις ακτές της Κρήτης. Για το λόγο αυτό έχτισαν δύο μινωικά Ιερά, το ένα στο ψηλότερο σημείο του βουνού και το δεύτερο στη θέση Ανεμόσπηλια. Η Ανεμόσπηλια πιθανολογείται ότι ήταν τόπος διεξαγωγής ανθρωποθυσιών, αφού βρέθηκε ένας ανθρώπινος σκελετός, ξαπλωμένος στον βωμό με ένα μαχαίρι μπηγμένο στο κορμί του, καταπλακωμένος από την οροφή του κτιρίου. Επίσης, στα σπήλαια Χωστό Νερό και Σπήλιος του Στραβομύτη βρέθηκαν σημαντικά λατρευτικά αντικείμενα. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα το βουνό έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα λατρείας, καθώς σε μία από τις κορυφές του, στο χείλος ενός απότομου και πανύψηλου γκρεμού, βρίσκεται ο τετράκλιτος ναός του Αφέντη Χριστού. THE SACRED MOUNTAIN OF GIOUKTAS Youchtas is the mountain characterized by the beauty of its natural landscape and its archaeological value. The Sacred Mountain dominates north of the valleys of the central prefecture of Heraklion, west of the green Sylamian gorge and west of the valley of Giofyros river, near Ano Archanes. Everything is visible when you reach its peak, which reaches 811 m. The anthropomorphic design of the mountain (if you look at it from its northwest side) gave food to legends. According to mythology, in Youchtas is the tomb of Zeus. In fact, its name was influenced by mythological references, since Youchtas is a corruption of the Latin Jupiter, which means Zeus. Youchtas held a special place in the heart of the Minoans, since it was the first mountain they saw when they approached the shores of Crete with their ships. For this reason they built two Minoan sanctuaries, one at the highest point of the mountain and the second at Anemospilia. Anemospilia is believed to have been a place of human sacrifice, since a human skeleton was found, lying on the altar with a knife inserted in his body, crushed by the roof of the building. Also, in the caves of Hosto Nero and Spilios tou Stravomytis, important cult objects were found. However, even today the mountain has a special character of worship, as on one of its peaks, on the edge of a steep and towering cliff, stands the four-aisled church of Afentis Christos.

ΑΡΧΑΝΕΣ Στις Αρχάνες μπορείτε να επισκεφτείτε και το Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχανων με αξιολογά ευρήματα, καθώς επισης και το Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Αρχανων με την πλούσια Λαογραφία που αναπαριστά ένα πλούσιο Αρχανιωτικα Αρχοντικό χτισμένο το 1750 στην μεγάλη οικονομική ακμή των Αρχανων και υπέροχες μοναδικές συλλογές από τον 18ο έως και αρχές το 20ο αιώνα. Στις Αρχάνες υπάρχουν αρκετά παραδοσιακά λιοτρίβια και πατητήρια κι έτσι δίνεται η ευκαιρία στον επισκέπτη να γνωρίσει τον τρόπο που παρήγαγαν οι κάτοικοι το κρασί και το λάδι τους. Επίσης, στην πλατεία των Αρχανών υπάρχουν αρκετές ταβέρνες, που μπορεί κανείς να απολαύσει πιάτα από την παραδοσιακή Κρητική κουζίνα. Καθώς και καφενεία για να απολαύσει κανείς τον καφέ του. Ωστόσο, η κωμόπολη ανήκει στο δήμο Αρχανών Αστερουσίων και στο δημοτικό της διαμέρισμα ανήκουν οι οικισμοί του Βαθύπετρου και του Καναρίου. Οι κάτοικοι της περιοχής είναι επίσης γνωστοί για την καλλιέργεια και παραγωγή των φημισμένων σταφυλιών ραζακί. ARCHANES In Archanes you can also visit the Archaeological Museum of Archanes with remarkable findings, as well as the Folklore and Historical Museum of Archanes with the rich Folklore that represents a rich Archanes Mansion built in 1750 in the great economic prosperity of Archanes and wonderful unique collections from the 18th to the early 20th century. In Archanes there are several traditional olive presses and wine presses, so the visitor is given the opportunity to get to know the way the inhabitants produced their wine and oil. Also, in the square of Archanes there are several taverns, where one can enjoy dishes from the traditional Cretan cuisine. As well as cafes to enjoy your coffee. However, the town belongs to the municipality of Archanes Asterousia and its municipal district includes the settlements of Vathipetro and Kanari. The inhabitants of the area are also known for the cultivation and production of the famous razaki grapes.

ΑΡΧΑΝΕΣ Οι αρχοντικές πολυβραβευμένες Επάνω Αρχάνες έχουν χαρακτηριστεί - και όχι άδικα- ως την ομορφότερη κωμόπολη της Κρήτης. Είναι χτισμένες στην αγκαλιά του Δία, στο βορειοανατολικό άκρο της κοιλάδας που σχηματίζεται από το όρος του Γιούχτα, σε υψόμετρο 380 μ και απέχουν περίπου 16 χλμ. από το Ηράκλειο. Ο πρότυπος παραδοσιακός οικισμός των Αρχανών έχει βραβευτεί εις διπλούν, παίρνοντας το πρώτο βραβείο «Ολοκληρωμένης και Αειφόρου Ανάπτυξης Εξαιρετικής Ποιότητας», τον Οκτώβριο του 2000,στο πλαίσιο του διαγωνισμού που διενήργησε η Ε.Ε. και η Διεθνής Ένωση RED (Ruralite Environment Development) για την Αγροτική Ανάπτυξη και την Αναβάθμιση Χωριών, καθώς και το 2001 με το Χρυσό Βραβείο Περιβάλλοντος «Ελευθέριος Πλατάκης» του Πανεπιστημίου Κρήτης, για τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει για την προστασία και την ανάδειξη τόσο στο φυσικό όσο και στο δομημένο περιβάλλον και όλα αυτά χάριν στον ζήλο και την αγάπη για τον τόπο του, τον Δήμαρχο των Αρχανων Σταυρό Αρναουτακη. Οι Αρχάνες καταφέρνουν να ενώσουν με ένα μοναδικό τρόπο την απαράμιλλη αρχιτεκτονική ομορφιά, με τα τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, τους μύθους και τους θρύλους της περιοχής και τις πολλές εναλλακτικές δραστηριότητες. Στην είσοδο της πόλης βρίσκεται ένα επιβλητικό νεοκλασικό, το οποίο στεγάζει το ανοιχτό πανεπιστήμιο. Στον οικισμό δραστηριοποιείται και το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. ARCHANES The multi-awarded mansions of Epano Archanes have been characterized - and not unjustly - as the most beautiful town in Crete. They are built in the arms of Zeus, at the northeastern end of the valley formed by Mount Youhtas, at an altitude of 380 m and are about 16 km away. from Heraklion. The model traditional settlement of Archanes has been awarded twice, receiving the first prize "Integrated and Sustainable Development of Excellent Quality", in October 2000, in the framework of the competition conducted by the EU and the International Association RED (Ruralite Environment Development) for Rural Development and Village Development, as well as in 2001 with the Gold Environmental Award "Eleftherios Platakis" of the University of Crete, for the interventions that have been made for the protection and promotion of both the natural and the built environment and all this thanks to the passion and love for his place, the ex-Mayor of Archanes Stavros Arnaoutakis. Archanes manages to unite in a unique way the unparalleled architectural beauty, with the landscapes of particular natural beauty, the myths and legends of the area and the many alternative activities. At the entrance of the city there is an imposing neoclassical building, which houses the open university. The Environmental Education Center is also active in the settlement.

Η ΑΡΧΑΝΕΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ <<ΑΡΧΑΝΑ>> Ο τόπος αυτός συγκροτήθηκε αιώνες πριν, στην αρχή ως ένας μικρός οικισμός με τους πολύμορφους λόφους του και το μυθικό βουνό Γιούχτας, με τις πολλές ιδιότητές του, να τον περιφρουρούν. Ο οικισμός αυτός ονομαζόταν στην αρχή “ΑΧΑΡΝΕ” που ερμηνευόταν ως “ΑΡΧΗ” του ΚΟΣΜΟΥ”. Το 1842 την ονόμασαν “Επαν’ ΑΡΧΑΝΑΙΣ”. Με το πέρασμα των χρόνων και την πρόοδο που παρουσίαζε, ο οικισμός μεγάλωσε και το 1817 ένας περιηγητής ονόματι SIEBER αναφέρει ότι “ο οικισμός είναι ένα πυκνοκατοικημένο μέρος με δύο χιλιάδες ψυχές περίπου”. Την Αρχάνα επισκέπτονται συχνά συγγραφείς, δημοσιογράφοι, ποιητές που γράφουν τα καλύτερα λόγια και υμνούν τις φυσικές ομορφιές της, τις αρχαιότητές της, τη φιλοξενία των κατοίκων της και την μυθολογία της. Στη συνέχεια ονομάστηκε “ΑΡΧΑΝΑΙΣ”, έγινε κοινότητα και μετά από χρόνια “Κωμόπολις δήμου Αρχανών”. Τα αρχαιολογικά ευρήματα που κατά καιρούς φέρνει στο φως το ζεύγος Σακελλαράκη, αλλά και άλλοι αρχαιολόγοι, μοναδικοί αρχαιολογικοί θησαυροί, κοσμούν το Μουσείο του Ηρακλείου και όχι μόνο. Η μυθολογία της ενθουσίασε πολλές γενιές μαθητών, ακούγοντας τις ιστορίες από τους δασκάλους τους, περπατώντας κατά μήκος του ποταμού Κέρατος (ετυμολογικά καμία σχέση με τα γνωστά... κέρατα) για να περάσουν από την τρύπα της παράδεισος, να δουν την αμάδα του Σαραντάπηχου και άλλα μυθικά τοπία, πολλά από τα οποία σήμερα δεν υπάρχουν. ARCHANES AND ITS HISTORY <<ΑΡCHΑΝΑ>> This place was formed centuries ago, at first as a small settlement with its diverse hills and the mythical mountain Youchtas, with its many properties, to guard it. This settlement was called in the beginning "ACHARNE" which was interpreted as "BEGINNING" of the WORLD". In 1842 they named it "Epan 'ARCHANAIS". With the passage of time and the progress it presented, the settlement grew and in 1817 a traveler named SIEBER reports that "the settlement is a densely populated place with about two thousand souls". Archana is often visited by writers, journalists, poets who write the best words and praise its natural beauties, its antiquities, the hospitality of its inhabitants and its mythology. Archana is often visited by writers, journalists, poets who write the best words and praise its natural beauties, its antiquities, the hospitality of its inhabitants and its mythology. Then it was named "ARCHANAIS", became a community and after years "Town of the municipality of Archanes". The archaeological findings brought to light from time to time by the Sakellarakis couple, as well as other archaeologists, unique archaeological treasures, adorn the Museum of Heraklion and beyond. Its mythology fascinated many generations of students, hearing the stories from their teachers, walking along the river Horn (etymologically nothing to do with the well-known... horns) to pass through the hole of paradise, to see the group of Sarantapichos and other mythical landscapes, many of which do not exist today.

ΙΣΤΟΡΙΑ Η ιστορία των Αρχανών, σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, να ξεκινάει τουλάχιστον 5000 χρόνια πριν. Όπως φαίνεται έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της Μινωικής εποχής αλλά και μεταγενέστερα. Στα σύγχρονα χρόνια, η πρώτη αναφορά του χωριού γίνεται σε συμβόλαιο του 1271. Μετέπειτα ακολουθούν και άλλες αναφορές. Κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας, η κωμόπολη των Αρχανών έγινε στόχος των Τούρκων, επειδή ήταν προμαχώνας και στρατόπεδο των Χριστιανών. Οι Αρχάνες έπαιζαν ρόλο συντονιστικό και οργανωτικό, στις Κρητικές επαναστάσεις εξοργίζοντας τους Τούρκους. Τέλος, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου εγκαταστάθηκε στις Αρχάνες το Κέντρο Διοικήσεως των Ελληνικών Δυνάμεων, ενώ την ίδια περίοδο οργανώθηκε το πρώτο κλιμάκιο κατασκοπίας της Κρήτης. Τo τοπωνύμιο Αρχάνες φαίνεται ότι είναι νεότερος τύπος της αρχαίας πόλης Αχάρνα, όπου βρισκόταν τέμενος προς τιμήν του θεού Άρχου, τον οποίο τιμούσαν οι Κνώσιοι και οι Τυλίσιοι. HISTORY The history of Archanes, according to archaeological findings, begin at least 5000 years ago. It seems to have played an important role during the Minoan era and later. In modern times, the first mention of the village is made in a contract of 1271. Other reports follow. During the Turkish occupation, the town of Archanes became a target of the Turks, because it was a bastion and camp of the Christians. Archanes played a coordinating and organizational role in the Cretan revolutions, angering the Turks. Finally, during World War II, the Command Center of the Greek Forces was established in Archanes, while at the same time the first espionage unit of Crete was organized. The toponym Archanes seems to be a newer type of the ancient city of Acharna, where there was a mosque in honor of the god Archos, who was honored by the Knosians and the Tylisians.